Op vrijdag 20 september 2024 is de VPR Scriptieprijs uitgereikt aan Roosmarijn Hobbelen.
Haar scriptie, geschreven ter afsluiting van de master Informatierecht en onder begeleiding van Joris van Hoboken, werd als winnaar uitgeroepen en beloond met een prijs van 5000 euro.
Van harte gefeliciteerd Roosmarijn!
Nederland als privacy pionier: de wereld van collectieve schadevergoedingsacties zonder opdracht onder de AVG
Een onderzoek naar de huidige mogelijkheid en de wenselijkheid van een collectieve
schadevergoedingsactie zonder opdracht onder de AVG in het licht van het recht op een
doeltreffende voorziening in rechte
Abstract:
In deze scriptie wordt aandacht besteed aan collectieve schadevergoedingsvorderingen zonder opdracht bij schendingen van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). In het eerste deel van dit onderzoek staat de vraag centraal of het in het huidige kader mogelijk is om onder artikel 80 lid 2 AVG collectief aanspraak te maken op schadevergoedingsvorderingen. De belangrijkste conclusie van dit onderzoek is dat er op dit moment de meeste aanknopingspunten te vinden zijn dat het niet mogelijk is om collectief zonder opdracht schadevergoeding te vorderen in het kader van de AVG. In het tweede deel van dit onderzoek wordt ingegaan op de vraag of het in het kader van de doeltreffende voorziening in rechte wenselijk is wanneer het op grond van de AVG het wel mogelijk zou zijn om zonder opdracht een collectieve schadevergoeding te vorderen. De conclusie is, kort gezegd, dat collectieve actie in het algemeen, maar meer specifiek zonder opdracht, een positieve invloed kan hebben op verschillende problemen die opspelen bij het vorderen van schadevergoedingen in het kader van de AVG. Als gevolg hiervan kan collectieve actie zonder opdracht een positieve bijdrage leveren aan de toegang tot de rechter en daarmee aan het verkrijgen van een doeltreffende voorziening in rechte.
Jury oordeel
De jury bestond uit Gerrit-Jan Zwenne, Anna Berlee, Aline Klingenberg en Sippe van der Tas. Hun oordeel:
“Roosmarijn Hobbelen beantwoordt in haar scriptie een paar veel beperkter gedefinieerde en preciezere juridische vragen dan de andere genomineerden. Misschien, voor sommigen minder spannend, omdat haar onderwerp nogal juridisch-technisch is, maar nog steeds zeer relevant. Haar scriptie gaat over collectief verhaal (of class action) bij inbreuken op de AVG. Meer specifiek, staat art. 80 van de AVG een vertegenwoordigende partij toe om schadevergoeding te eisen namens betrokkenen zonder hun uitdrukkelijke opdracht daartoe?
De rechtbanken hebben nog geen beslissend antwoord gegeven. Nog niet. Het gerechtshof van Amsterdam suggereert dat deze kwestie wellicht door het Hof van Justitie in Luxemburg ter hand genomen moet worden. En rechtsgeleerden zijn het er niet over eens. Helemaal niet. En juist dat maakt deze vraag zo moeilijk te beantwoorden. Toegegeven, sommigen (waaronder sommige juryleden) zijn het niet helemaal eens met de antwoorden die Roosmarijn geeft. Toch geeft de stelling overtuigende argumenten. En dat waardeert de jury wel.”
Joris van Hoboken, scriptiebegeleider:
“Roosmarijn heeft een fantastische informatierechtelijke scriptie geschreven over een maatschappelijk en juridisch zeer actueel, maar ook complex thema: de collectieve schadevergoedingsactie in privacy zaken, en in het bijzonder de vraag of onder het huidige recht een zogenaamde opt-out actie mogelijk is, en of deze mogelijkheid wenselijk zou zijn.
De scriptie blinkt uit in de scherpte en nuance van de stellingname en argumentatie, er zit echt diepgang in de bespreking van de verschillende argumentaties en standpunten en de scriptie bevat een steekhoudende weergave van de daadwerkelijke onderzoeksresultaten.
Inhoudelijk (juridisch) staat er veel op het spel. De handhaving van de AVG blijft te wensen over laten, dus de mogelijkheid om sinds de WAMCA en AVG collectieve acties in te stellen is een belangrijk nieuw wapen voor de bescherming van privacy rechten. En hoewel de praktijk al inzet op de mogelijkheid om dit met een opt-out te doen, een zeer aantrekkelijke mogelijkheid om grote zaken mee op te kunnen zetten namens grote groepen burgers wiens privacy door nieuwe praktijken van tracking en profiling worden getroffen, is het juridisch geen uitgemaakte zaak dat dat ook werkelijk mogelijk is. Je hebt in je analyse je voeten op de grond gehouden en concludeert, overtuigend, dat het huidige recht die mogelijkheid toch niet biedt, ook al laat de eerste rechtspraak een nog onduidelijk beeld zien. Je concludeert tegelijkertijd dat die mogelijkheid er gezien het belang van effectieve bescherming er eigenlijk wel zou moeten zijn. Een groot compliment voor een geweldige scriptie.”
Zie ook berichtgeving op Netkwesties: Winnaar scriptieprijs van Vereniging Privacyjuristen: ‘Massaclaims voor schadevergoeding in strijd met de AVG’