Op 22 juni 2018 heeft de Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media een brief naar de Tweede Kamer verstuurd over de toekomst van de onafhankelijke journalistiek in Nederland. (Kamerstuk 2017-2018, 32827, nr. 127). In de bijlage van deze brief zijn twee rapporten opgenomen afkomstig van IViR onderzoekers. Het gaat om:
- Inventarisatie methodes om ‘nepnieuws’ tegen te gaan, 25 april 2018, geschreven door en onder leiding van Tarlach McGonagle, met Eugénie Coche, Cees Plaizier en Melanie Klus.
“Nepnieuws” heeft de laatste tijd veel aandacht gekregen in de media en in het politieke debat. Tegen deze achtergrond en in het licht van de potentiële bedreigingen van “nepnieuws” voor de Nederlandse samenleving is de opdracht voor deze studie gegeven door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het doel van dit rapport is om een update te geven over de stand van zaken met betrekking tot het onderwerp “methodes om de verspreiding van nepnieuws tegen te gaan”. Het rapport beantwoordt de volgende vragen: Welke methodes zijn er internationaal bekend om nepnieuws tegen te gaan? Wat is bekend over de effectiviteit van deze methodes? Welke kwalificaties kunnen gemaakt worden over de toepasbaarheid en relevantie van deze onderzoeksresultaten voor de Nederlandse context?
- Beyond the filter bubble: concepts, myths, evidence and issues for future debates, Judith Moeller & Natali Helberger.
In recent years, we have been witnessing a fundamental shift in the form how news and current affairs are disseminated and mediated. Due to the exponential increase in available content online and technological development in the field of recommendation systems, more and more citizens are informing themselves through customized and curated sources, while turning away from mass-mediated information sources like TV news and newspapers. Algorithmic recommendation systems provide news users with tools to navigate the information overload and identify important and relevant information. They do so by performing a task that was once a key part of the journalistic profession: keeping the gates. In a way, news recommendation algorithm can create highly individualized gates, through which only information and news fit that serves the user best. In theory, this is a great achievement that can make news exposure more efficient and interesting. In practice, there are many pitfalls when the power to select what we hear from the news shifts from professional editorial boards that select the news according to professional standards to opaque algorithms who are reigned by their own logic, the logic of advertisers or consumes personal preferences.